2.3 Κλασική Εποχή

Η συμμαχία της Δήλου – Αθηναϊκή ηγεμονία

·        Από τους Περσικούς Πολέμους η Αθήνα βγαίνει κερδισμένη. Αποκτά κύρος και επιρροή.

·        Ιδρύεται η Α΄ Αθηναϊκή Συμμαχία με έδρα τη Δήλο. Στην αρχή όλες οι πόλεις συμμετέχουν ισότιμα.

·        Ο πόλεμος εναντίον των Περσών συνεχίζεται αποσπασματικά. Τον πρώτο λόγο τον έχει η Αθήνα. Οι άλλες πόλεις ακολουθούν και ανέχονται την κυριαρχία της μέσα στη συμμαχία όσο προστατεύονται από τον περσικό κίνδυνο.

·        Η Σπάρτη δεν εκδηλώνει φανερά την αντίθεσή της.

·        Η Αθηναϊκή συμμαχία μετατρέπεται σε Αθηναϊκή ηγεμονία με δύο τρόπους:

1.      Τυπικά με τη μεταφορά του ταμείου από τη Δήλο στην Αθήνα

2.      Ουσιαστικά με τη βίαιη παρεμπόδιση διαφόρων πόλεων να φύγουν από τη συμμαχία.

Αθηναίοι στρατηγοί :

·        Κίμωνας: τάσσεται υπέρ της συνεργασίας με τη Σπάρτη για την αντιμετώπιση των περσών. Ο Κίμωνας παρά τις στρατιωτικές του επιτυχίες εξοστρακίζεται για δέκα χρόνια λόγω της φιλολακωνικής του στάσης.

·        Εφιάλτης: ανήκει στη δημοκρατική παράταξη. Με αρχηγό τον ίδιο επικρατούν πολικά οι δημοκρατικοί έναντι των αριστοκρατών μέχρι τη δολοφονία του.

·        Ο Κίμωνας επιστρέφει μετά από δέκα χρόνια και γίνεται πάλι κυρίαρχος του πολιτικού σκηνικού. Νικά τους Πέρσες στην Κύπρο και τους υποχρεώνει να συνάψουν συνθήκη ειρήνης (Καλλίειος ή Κιμώνιος ειρήνη) με την οποία αναγνωρίζουν  την ανεξαρτησία των πόλεων της Μικράς Ασίας.

·        Περικλής: Αναλαμβάνει μετά το θάνατο του Κίμωνα ως αρχηγός της δημοκρατικής παράταξης. Κλείνει συμφωνία  ειρήνης με τους Σπαρτιάτες για τριάντα χρόνια.

Η εποχή του Περικλή

Εποχή που η Αθήνα φτάνει στην ακμή της οικονομικά, πολιτικά και πολιτιστικά. (5^ος αι. - Χρυσός αιώνας του Περικλή)

·        Τρόποι ενίσχυσης της δημοκρατίας:

1)      Χρηματική αποζημίωση για όσους κληρώνονταν άρχοντες, βουλευτές και δικαστές. Έτσι μπορούσαν και οι οικονομικά αδύναμοι να συμμετέχουν χωρίς επιφυλάξεις στη διοίκηση του κράτους.

2)      Θεωρικά: δωρεάν είσοδος των πολιτών στο θέατρο.

·        Τρόποι ενίσχυσης της οικονομίας:

1)      Εμπορική επέκταση προς τη δύση – ίδρυση νέας αποικίας (Θούριοι)

2)      Ο Πειραιάς εμπορικό κέντρο της Μεσογείου

3)      Εκμετάλλευση ορυχείων μετάλλου σε συνεργασία με ιδιώτες

4)      Φορολογία:

·        Έμμεση φορολογία από τις εξαγωγές και εισαγωγές προϊόντων

·        Μετοίκιο για τους εγκατεστημένους από άλλες πόλεις

·        Υποχρεωτικές εισφορές των συμμάχων της ηγεμονίας

·        Έκτακτες εισφορές πολιτών:

·        Λειτουργίες: πλούσιοι πολίτες αναλάμβαναν στρατιωτικές και θρησκευτικές δαπάνες όπως:

·        Χορηγία: χρήματα για τη διδασκαλία ενός θεατρικού έργου

·        Τριηραρχία: συντήρηση και εξοπλισμός μιας τριήρους

·        Αρχιθεωρία: έξοδα επίσημης αποστολής σε γιορτές

·        Εστίαση: έξοδα φαγητού σε θρησκευτικές γιορτές

·        Γυμνασιαρχία: έξοδα για αγώνες λαμπαδηδρομίας στα Παναθήναια