Βήματα προς τη μετάφραση του αδίδακτου κειμένου




 

Αδίδακτο-Δημοσθένης Προς Φορμίωνα, Περί δανείου 1-2

Κείμενο

Ο Χρύσιππος μηνύει τον Φορμίωνα για αθέτηση των όρων ενός δανείου που είχαν συνάψει μεταξύ τους.

[1] Δίκαια ὑμῶν δεησόμεθα, ὦ ἄνδρες δικασταί, ἀκοῦσαι ἡμῶν μετ’ εὐνοίας ἐν τῷ μέρει λεγόντων, γνόντας ὅτι ἰδιῶται παντελῶς ἐσμέν, καὶ πολὺν χρόνον εἰς τὸ ὑμέτερον ἐμπόριον εἰσαφικνούμενοι καὶ συμβόλαια πολλοῖς συμβάλλοντες οὐδεμίαν πώποτε δίκην πρὸς ὑμᾶς εἰσήλθομεν, οὔτ’ ἐγκαλοῦντες οὔτ’ ἐγκαλούμενοι ὑφ’ ἑτέρων. [2] οὐδ’ ἂν νῦν, ἀκριβῶς ἴστε, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, εἰ ὑπελαμβάνομεν ἀπολωλέναι τὰ χρήματα ἐπὶ τῆς νεὼς τῆς διαφθαρείσης, ἃ ἐδανείσαμεν Φορμίωνι, οὐκ ἄν ποτ’ ἐλάχομεν τὴν δίκην αὐτῷ· οὐχ οὕτως ἡμεῖς ἀναίσχυντοί ἐσμεν οὐδ’ ἄπειροι τοῦ ζημιοῦσθαι. πολλῶν δ’ ἡμᾶς κακιζόντων, καὶ μάλιστα τῶν ἐν Βοσπόρῳ ἐπιδημησάντων ἅμα Φορμίωνι, οἵπερ τοῦτον ᾔδεσαν οὐ συναπολέσαντα τὰ χρήματα ἐν τῇ νηί, δεινὸν ἡγούμεθα εἶναι τὸ μὴ βοηθῆσαι ἡμῖν αὐτοῖς ἀδικουμένοις ὑπὸ τούτου.

Δημοσθένης Προς Φορμίωνα, Περί δανείου 1-2

λεξιλογική βοήθεια:

ἰδιώτης: άπειρος, ανειδίκευτος

δίκην λαγχάνω: κάνω μήνυση

ἐμπόριον: αγορά, εμπορικό κέντρο

 

Γ1. Να γράψετε τη μετάφραση του παρακάτω αποσπάσματος: «πολλῶν δ’ ἡμᾶς κακιζόντων… ἀδικουμένοις ὑπὸ τούτου.»

20 μονάδες

Γ2. Γιατί θεωρούν δίκαιο οι κατήγοροι να εισακουστούν από το δικαστήριο;

10 μονάδες 

Γ3. α. Να γράψετε τους τύπους που ζητιούνται για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις:

πολὺν: ο ίδιος τύπος στον συγκριτικό βαθμό

ἄνδρες: κλιτική ενικού

ἐγκαλοῦντες: δοτική πληθυντικού

τῆς νεὼς: αιτιατική πληθυντικού

οἵπερ: δοτική πληθυντικού στο θηλυκό γένος

5 μονάδες

Γ3. β. «…γνόντας ὅτι ἰδιῶται παντελῶς ἐσμέν, καὶ πολὺν χρόνον εἰς τὸ ὑμέτερον ἐμπόριον εἰσαφικνούμενοι καὶ συμβόλαια πολλοῖς συμβάλλοντες οὐδεμίαν πώποτε δίκην πρὸς ὑμᾶς εἰσήλθομεν, οὔτ’ ἐγκαλοῦντες οὔτ’ ἐγκαλούμενοι ὑφ’ ἑτέρων.» Να μεταφέρετε τις υπογραμμισμένες λέξεις στον παρακείμενο στον ίδιο τύπο που βρίσκονται.

5 μονάδες

 

Γ4. α. Να χαρακτηρίσετε συντακτικά τους όρους με τα μαύρα γράμματα:

ὑφ’ ἑτέρων, Φορμίωνι, ἀναίσχυντοί, τοῦ ζημιοῦσθαι, συναπολέσαντα

5 μονάδες

 

Γ4. β. Να αναγνωρίσετε το είδος του υποθετικού λόγου και να το μετατρέψετε ώστε να δηλώνει την αόριστη επανάληψη στο παρόν και το μέλλον: «… εἰ ὑπελαμβάνομεν ἀπολωλέναι τὰ χρήματα ἐπὶ τῆς νεὼς τῆς διαφθαρείσης, ἃ ἐδανείσαμεν Φορμίωνι, οὐκ ἄν ποτ’ ἐλάχομεν τὴν δίκην αὐτῷ.»

3 μονάδες

 

Γ4. γ. ἀδικουμένοις: Να χαρακτηρίσετε συντακτικά τη μετοχή και να την αναλύσετε στην αντίστοιχη δευτερεύουσα πρόταση.

2 μονάδες

Πλάτωνας-Πολιτεία-Δικαιοσύνη (με ερωτήσεις)

 

Το βίντεο δημιουργήθηκε αποκλειστικά για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Προέρχεται από σειρά της Cosmote tv με τίτλο: "Αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι" και περιλαμβάνει συνοδευτικά α. προοργανωτές και β. ερωτήσεις κατανόησης και εμπέδωσης βασικών πλατωνικών εννοιών και αντιλήψεων για την δικαιοσύνη και την οργάνωση της Πολιτείας. Απευθύνεται κυρίως στη σχολική αίθουσα και γι' αυτό διατίθεται ελεύθερο για κάθε παρέμβαση που θεωρείται αναγκαία από τους συναδέρφους.



Αριστοτέλης-Αρετή-Ευδαιμονία (με ερωτήσεις) [Ηθικά Νικομάχεια]

Το βίντεο δημιουργήθηκε αποκλειστικά για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Προέρχεται από σειρά της Cosmote tv με τίτλο: "Αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι" και περιλαμβάνει συνοδευτικά α. προοργανωτές και β. ερωτήσεις κατανόησης και εμπέδωσης βασικών αριστοτελικών εννοιών και αντιλήψεων για την αρετή και την ευδαιμονία. Απευθύνεται κυρίως στη σχολική αίθουσα και γι' αυτό διατίθεται ελεύθερο για κάθε παρέμβαση που θεωρείται αναγκαία από τους συναδέρφους.



Αριστοτέλης Πολιτικά Δικαιοσύνη (με ερωτήσεις κατανόησης)

 

Το βίντεο δημιουργήθηκε αποκλειστικά για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Προέρχεται από σειρά της Cosmote tv με τίτλο: "Αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι" και περιλαμβάνει συνοδευτικά α. προοργανωτές και β. ερωτήσεις κατανόησης και εμπέδωσης βασικών αριστοτελικών εννοιών και αντιλήψεων για την αρετή και την ευδαιμονία. Απευθύνεται κυρίως στη σχολική αίθουσα και γι' αυτό διατίθεται ελεύθερο για κάθε παρέμβαση που θεωρείται αναγκαία από τους συναδέρφους.



Τρόποι και υλικά γραφής κατά την αρχαιότητα

Το βίντεο έχει αποκλειστικά εκπαιδευτικό χαρακτήρα. Απευθύνεται σε παιδιά γυμνασίου και λυκείου κάθε τάξης και πραγματεύεται τους τρόπους και τα υλικά γραφής κατά την αρχαιότητα. Προέκυψε από μοντάζ επεισοδίου της σειράς της Cosmote tv "Τα σωσμένα- Αρχαϊκά Χρόνια" και οι ενότητες στις οποίες εστιάζει είναι:

00:00 Το ελληνικό αλφάβητο

01:46 Η κεφαλαιογράμματη γραφή

02:59 Ο Πάπυρος

09:17 Υλικά γραφής



Αριστοτέλης και Ηθική (εισαγωγικά στη Θεματική ενότητα 4)

 

Αριστοτέλης και Ηθική

Δεν είναι μια αυτόνομη επιστήμη αλλά ένα πλαίσιο συμπεριφορών που έχουν σκοπό την κατάκτηση του ύψιστου αγαθού δλδ της ευτυχίας.

Ύψιστο αγαθό είναι ο αυτοσκοπός, το τέλος, που η φύση κάθε όντος πραγματώνει. Η τελείωση κάθε όντος.

Για τον άνθρωπο ύψιστο αγαθό είναι η ευδαιμονία. Μέσο τελείωσης, επίτευξης της ευδαιμονίας είναι η πολιτική (τέχνη)          τέχνη ολιστική για ένα αγαθό ολιστικό vs επιμέρους τέχνες οδηγούν σε επιμέρους αγαθά (ιατρική, οικονομία κλπ)

Χαρακτηριστικά της ευδαιμονίας:

  • αποτελεί αυτοσκοπό, τέλος
  • ενέργεια και όχι κατάσταση/σύνολο πράξεων που κρίνονται κάθε στιγμή
  • πραγματώνεται μόνο μέσα σε οργανωμένες κοινωνίες ΓΙΑΤΙ μόνο μέσα σε οργανωμένες κοινωνίες ο άνθρωπος ασκεί τη λογική ικανότητα που μπορεί να τον οδηγήσει στην τελείωση της φύσης του.

ΑΡΑ η πολιτική κοινωνία:

  • ·         εξασφαλίζει στον άνθρωπο αυτάρκεια που μπορεί να τον οδηγήσει στην ευδαιμονία
  • ·         συγκροτείται από έλλογες σχέσεις με τους συνανθρώπους
  • ·         πυρήνας της είναι η ηθική αρετή στην πράξη (ψυχῆς ἐνέργεια κατ’ ἀρετήν τελεία)

Η ηθική αρετή:

  •            αποκτιέται με την ἕξιν/ΔΕΝ υπάρχει εκ φύσεως μέσα μας
  •            κατακτιέται με την τιθάσευση των παθών

Τα πάθη:

  •  υπάρχουν εκ φύσεως αλλά δεν είναι κάτι κακό
  •  βρίσκονται πάνω σε ένα συνεχές που έχει άκρα και μέσον
  •  είναι ρευστά τα όριά τους, όχι δεδομένα και γνωστά από πριν

ΑΡΑ: Ενάρετη ζωή σημαίνει επιδίωξη της μεσότητας γιατί οι ηθικές αρετές καθώς ασκούνται ορίζουν τη μεσότητα, επειδή διαφορετικές παράμετροι κάθε φορά την ορίζουν (οργή, φόβος κλπ όπως πρέπει, όπου πρέπει, όποτε πρέπει, σε όποιον πρέπει, για τους λόγους που πρέπει)