3. Η διανομή των εθνικών κτημάτων
- «Εθνικές γαίες»: Κτηματικές ιδιοκτησίες των Οθωμανών που περιήλθαν στον έλεγχο του ελληνικού κράτους «επαναστατικώ δικαίω».
- Χρησιμοποιήθηκαν ως:
- υποθήκες για τη σύναψη δανείων
- μέσα εξασφάλισης εσόδων μέσω της εκποίησής τους
- Εμπόδια για τη διανομή τους:
- τα ισχυρά δικαιώματα ιδιοκτησίας των ανθρώπων που τα καλλιεργούσαν για χρόνια
- η έλλειψη ξεκάθαρων τίτλων ιδιοκτησίας
- τα επάλληλα δικαιώματα επί της γης
- η απευθείας εξαγορά τους από ιδιώτες χωρίς κρατική διαμεσολάβηση
- οι καταπατήσεις
- η προσαρμογή από το οθωμανικό στο βυζαντινορωμαϊκό δίκαιο
- Οι «εθνικές γαίες» οδηγούνταν σε πολυτεμαχισμό λόγω:
- έλλειψης μεγάλων κεφαλαίων
- τάσης απόκτησης ακίνητης περιουσίας στις πόλεις
- Αποτελέσματα:
- αποτράπηκαν οι κοινωνικές εντάσεις και συγκρούσεις
- οι μικρές ιδιοκτησίες ήταν ευάλωτες σε κρίσεις, στις διαθέσεις της αγοράς και στους φόρους
- ευνοήθηκε η ανάπτυξη ενός συστήματος πολιτικής προστασίας
- 1870-1871: νομοθετικές ρυθμίσεις με στόχο:
1. να
εξασφαλιστούν οι ακτήμονες χωρικοί
2. το
κράτος να εξασφαλίσει έσοδα μέσω της εκποίησης
- Αντιφατικοί στόχοι που οδήγησαν μεν σε σημαντική διανομή γαιών αλλά με τα μισά έσοδα για το κράτος.