11. Το εξωελλαδικό ελληνικό κεφάλαιο
- Κατά τον 19ο αι. οι έλληνες της διασποράς αναπτύσσουν έντονη οικονομική δραστηριότητα σε πολλά μέρη του κόσμου.
- Μέχρι το 1870 περίπου ελάχιστοι εγκαθίστανται στη νεοσύστατη πατρίδα γιατί δεν υπάρχουν ευκαιρίες ανάπτυξης και κέρδους.
- Λόγοι που οδήγησαν κατά τη δεκαετία του 1860 το ελληνικό κράτος προς τους ομογενείς:
- η αλλαγή της δυναστείας
- οι νέοι συνταγματικοί θεσμοί
- η ενσωμάτωση των Επτανήσων
- το τεράστιο κόστος της εμπλοκής στις κρητικές επαναστάσεις
- Ανασταλτικοί παράγοντες της προσέγγισης:
- το Τανζιμάτ που έδωσε διευρυμένα δικαιώματα στους χριστιανούς της Οθωμανικής αυτοκρατορίας
- οι οικονομικές συνθήκες στην αυτοκρατορία ήταν ευνοϊκότερες απ’ ό,τι στο ελληνικό κράτος
- Η προσέγγιση αρχίζει τη δεκαετία του 1870 λόγω της ευρωπαϊκής οικονομικής κρίσης.
- Οικονομικές δραστηριότητες των ομογενών στην Ελλάδα:
- τοποθετήσεις χρημάτων σε αστικά ακίνητα και αγορές επίδειξης
- αγορά των τσιφλικιών της Θεσσαλίας
- εμπόριο
- μεταλλευτικές δραστηριότητες
- δημόσια έργα της τρικουπικής περιόδου
- δανεισμός του δημοσίου
- Κύρια γνωρίσματα των επενδύσεών τους ήταν:
- ο ευκαιριακός χαρακτήρας
- η ρευστότητά τους
- Στόχοι τους:
1. η
κερδοσκοπία
2. η
εξαγωγή των κερδών στο εξωτερικό
- Λόγοι που οδήγησαν τους ομογενείς να καταφύγουν σε επενδύσεις στην Ελλάδα κατά τον 20ο αι. :
- το κίνημα των Νεοτούρκων
- οι βαλκανικοί πόλεμοι
- ο Α΄ Παγκόσμιος πόλεμος
- η έξαρση των εθνικισμών
- τα πλήγματα στις οικονομικές δραστηριότητες των ξένων
- οι πολιτικές εξελίξεις στη Ρωσία
- η δημιουργία της Κεμαλικής Τουρκίας
- Αν και το κεφάλαιο των ομογενών είχε ευκαιριακό χαρακτήρα ωστόσο:
1. ενίσχυσε
τη ρευστότητα
2. έδωσε
κάποιες λύσεις στην εύρεση κεφαλαίων
3. βοήθησε
στον εκχρηματισμό της οικονομίας
- Το εξωελλαδικό ελληνικό κεφάλαιο προερχόταν:
- από τους μεγάλους κεφαλαιούχους
- από τα μεσοαστικά και μικροαστικά στρώματα των μεταναστών προς τις οικογένειές τους στην Ελλάδα