Η ελληνική οικονομία κατά τον 19ο αιώνα: διάγραμμα της ενότητας...


11. Το εξωελλαδικό ελληνικό κεφάλαιο

  • Κατά τον 19ο αι. οι έλληνες της διασποράς αναπτύσσουν έντονη οικονομική δραστηριότητα σε πολλά μέρη του κόσμου.
  • Μέχρι το 1870 περίπου ελάχιστοι εγκαθίστανται στη νεοσύστατη πατρίδα γιατί δεν υπάρχουν ευκαιρίες ανάπτυξης και κέρδους.
  • Λόγοι που οδήγησαν κατά τη δεκαετία του 1860 το ελληνικό κράτος προς τους ομογενείς:
    1. η αλλαγή της δυναστείας
    2. οι νέοι συνταγματικοί θεσμοί
    3. η ενσωμάτωση των Επτανήσων
    4. το τεράστιο κόστος της εμπλοκής στις κρητικές επαναστάσεις
  • Ανασταλτικοί παράγοντες της προσέγγισης:
    1. το Τανζιμάτ που έδωσε διευρυμένα δικαιώματα στους χριστιανούς της Οθωμανικής αυτοκρατορίας
    2. οι οικονομικές συνθήκες στην αυτοκρατορία ήταν ευνοϊκότερες απ’ ό,τι στο ελληνικό κράτος
  • Η προσέγγιση αρχίζει τη δεκαετία του 1870 λόγω της ευρωπαϊκής οικονομικής κρίσης.
  • Οικονομικές δραστηριότητες των ομογενών στην Ελλάδα:
    1. τοποθετήσεις χρημάτων σε αστικά ακίνητα και αγορές επίδειξης
    2. αγορά των τσιφλικιών της Θεσσαλίας
    3. εμπόριο
    4. μεταλλευτικές δραστηριότητες
    5. δημόσια έργα της τρικουπικής περιόδου
    6. δανεισμός του δημοσίου
  • Κύρια γνωρίσματα των επενδύσεών τους ήταν:
    1. ο ευκαιριακός χαρακτήρας
    2. η ρευστότητά τους
  • Στόχοι τους:
1.      η κερδοσκοπία
2.      η εξαγωγή των κερδών στο εξωτερικό

  • Λόγοι που οδήγησαν τους ομογενείς να καταφύγουν σε επενδύσεις στην Ελλάδα κατά τον 20ο αι. :
    1. το κίνημα των Νεοτούρκων
    2. οι βαλκανικοί πόλεμοι
    3. ο Α΄ Παγκόσμιος πόλεμος
    4. η έξαρση των εθνικισμών
    5. τα πλήγματα στις οικονομικές δραστηριότητες των ξένων
    6. οι πολιτικές εξελίξεις στη Ρωσία
    7. η δημιουργία της Κεμαλικής Τουρκίας
  • Αν και το κεφάλαιο των ομογενών είχε ευκαιριακό χαρακτήρα ωστόσο:
1.      ενίσχυσε τη ρευστότητα
2.      έδωσε κάποιες λύσεις στην εύρεση κεφαλαίων
3.      βοήθησε στον εκχρηματισμό της οικονομίας

  • Το εξωελλαδικό ελληνικό κεφάλαιο προερχόταν:
    1. από τους μεγάλους κεφαλαιούχους
    2. από τα μεσοαστικά και μικροαστικά στρώματα των μεταναστών προς τις οικογένειές τους στην Ελλάδα