Μισό αιώνα μετά τη λήξη του
β΄ Παγκοσμίου πολέμου η Ευρώπη βρίσκεται και πάλι αντιμέτωπη με τα φαντάσματα
του παρελθόντος. Κι ενώ στις χώρες του πάλαι ποτέ «υπαρκτού σοσιαλισμού»
βρίσκονται σε έξαρση οι εθνικισμοί προκαλώντας αποσχιστικά κινήματα και
αιματηρές συγκρούσεις, στη δυτική Ευρώπη πληθαίνουν καθημερινά τα κρούσματα
ρατσιστικής βίας σε βάρος μεταναστών. Φαινόμενα ρατσισμού αντισημιτικής ή / και
αντινεγρικής χροιάς είχαν εμφανιστεί και νωρίτερα, ιδιαίτερα στη Γερμανία, η
έκτασή τους ωστόσο ήταν περιορισμένη, αφού η εμπειρία του ναζισμού καθώς και το
αποικιοκρατικό κλίμα που επικράτησε μεταπολεμικά δεν ευνοούσαν τη διάδοση
ρατσιστικών απόψεων και πολύ λιγότερο την εμφάνιση οργανωμένου ρατσιστικού
κινήματος.
Συχνά,
τόσο από τα μέσα μαζικής επικοινωνίας όσο και από τους διάφορους κοινωνικούς
και πολιτικούς φορείς, αναφέρεται ότι η αναβίωση του ρατσισμού οφείλεται κυρίως
στην οικονομική κρίση και πιο συγκεκριμένα στην ανεργία που πλήττει τελευταία
τις χώρες – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όχι μόνον αυτές. Η άποψη όμως αυτή
δεν ευσταθεί. Η ανεργία είναι μάλλον η αφορμή και όχι η γενεσιουργός αιτία του
ρατσισμού, οι καταβολές του οποίου θα πρέπει να αναζητηθούν πρωτίστως στο
αποικιακό παρελθόν της Ευρώπης, το οποίο, ως φαίνεται, επηρεάζει ακόμη έντονα
τόσο την κοσμοαντίληψη όσο και τις συνειδήσεις πολλών ανθρώπων, και συνακόλουθα
τη στάση τους απέναντι στους μετανάστες γενικά και στους οικονομικούς και
πολιτικούς πρόσφυγες ειδικότερα που προέρχονται από τις χώρες του λεγόμενου
Τρίτου Κόσμου.
Ο
σημερινός ρατσισμός αποτελεί την άλλη όψη του προσώπου της αποικιοκρατίας και
του ιμπεριαλισμού, δεδομένου ότι εκτρέφει την εικόνα του ανίκανου τριτοκοσμικού
ανθρώπου, ο οποίος, για να επιβιώσει, κατακλύζει τη γηραιά ήπειρο, απειλώντας
τον πολιτισμό της. Η παρουσία του στην Ευρώπη χρησιμοποιείται συχνά ως απόδειξη
της δήθεν ανικανότητάς του να αναπτυχθεί και να προοδεύσει, γεγονός που
«επιβεβαιώνει» στη συνείδηση ορισμένων ευρωπαίων τη «φυλετική του
κατωτερότητα».
Η
άποψη ότι η Ευρώπη κινδυνεύει να αλλοιωθεί από την παρουσία των μεταναστών, όσο
κι αν αποστασιοποιείται από τον παραδοσιακό βιολογικό ρατσισμό καθώς
επικαλείται πολιτιστικά κυρίως κριτήρια, εκφράζει σε τελευταία ανάλυση την ίδια
λογική. Το «Φρούριο Ευρώπη» με τις ερμητικά κλεισμένες πύλες του για τους
λιμοκτονούντες του πλανήτη μας αποτελεί τη σύγχρονη εκδοχή του ρατσιστικού
μύθου της «άριας φυλής», που κόστισε, ως γνωστόν, στο παρελθόν τη ζωή
εκατομμυρίων ανθρώπων.
Η
αναζήτηση «αποδιοπομπαίων τράγων» υποδηλώνει πάντα την ύπαρξη στερεοτύπων, τα
οποία και ενεργοποιούνται σε περιόδους κρίσης, όταν οι άνθρωποι δεν μπορούν,
λόγω της χειραγώγησης που υφίστανται, ή και δεν θέλουν να κατανοήσουν τα
πραγματικά αίτια της κακοδαιμονίας τους.
Ερωτήσεις:
- Ποιο είναι το νοηματικό κέντρο του κειμένου; Προσπάθησε να το διατυπώσεις με μια σύντομη - πυκνή σημείωση
- Να κρατήσεις σε κάθε παράγραφο σημειώσεις με τις σημαντικές λεπτομέρειες.
- Να διατυπώσεις πλαγιότιτλους σε κάθε παράγραφο.
- Να διαπιστώσεις τις σχέσεις με τις οποίες συνδέονται τα νοήματα του κειμένου.
- Να συνθέσεις την περίληψη του κειμένου:
- Χρησιμοποιώντας ρηματικές εκφράσεις όπως οι παρακάτω:
Επισημαίνει,
διαπιστώνει, σημειώνει, παρουσιάζει, αναπτύσσει, σχολιάζει, επικρίνει απορρίπτει,
συγκρίνει, συσχετίζει, διερευνά, περιγράφει, προσδιορίζει, εξετάζει,
παροτρύνει, συμπεραίνει, υπογραμμίζει,
πραγματεύεται, θεωρεί, ισχυρίζεται, προσθέτει, καταγγέλλει, κλπ
- Αποφεύγοντας την αυτούσια – στείρα μεταφορά λέξεων και φράσεων του κειμένου.
- Να κυμαίνεται στις 80 - 100 λέξεις περίπου.
